Σημειο ενδιαφεροντος

Η Μονή Προφήτη Ηλία Ρουστίκων βρίσκεται σε ένα μικρό βραχώδες ύψωμα, με πανοραμική θέα, 20χλμ νότια του Ρεθύμνου. Ιδρύθηκε κατά τη διάρκεια της Ενετοκρατίας, τον 16ο ή στις αρχές του 17ου αιώνα, λίγο πριν την κατάκτηση της Κρήτης από τους Οθωμανούς. Πιθανότατα κτίστηκε από τη Βυζαντινή οικογένεια των Βλαστών, οι οποίοι της αφιέρωσαν την περιουσία τους, προκειμένου να μην δημευθεί υπέρ του Οθωμανικού κράτους. Πάντως, η παλαιότερη μνεία στη Μονή γίνεται σε επίσημο έγγραφο του 1609, του νοτάριου Ιωάννη Βλαστού και έγινε στραυροπηγιακή το 1713, με σιγίλιο του Πατριάρχη Κυρίλλου Δ΄. Κατά την Τουρκοκρατία, συνέχισε τη λειτουργία της και διατήρησε το δικαίωμα να έχει καμπάνα για 10 χρόνια, γι αυτό και ονομάστηκε Τσανλί μοναστίρ, δηλαδή ζωντανή μονή, δικαιούχος καμπάνας . Ωστόσο, από το 1823 έως το 1866 καταστράφηκε πολλές φορές από τους Τούρκους. Επίσης, στη Μονή κρύφτηκε το Ιστορικό Αρχείο της Κρήτης κατά τη διάρκεια της Ναζιστικής Κατοχής. Το μοναστήρι έχει κτιστεί με φρουριακή αρχιτεκτονική. Η είσοδος στο συγκρότημα γίνεται από τη βόρεια πλευρά και οδηγεί στην κύρια αυλή όπου δεσπόζει η τρίκλιτη βασιλική με τρούλο, αφιερωμένη στον Προφήτη Ηλία ,την Αγία Τριάδα και την Αγία Ζώνη. Στο μεγαλύτερο μέρος του, ο Ναός, είναι κτισμένος με πελεκητές ασβεστολιθικές πέτρες . Το κωδωνοστάσιό της, μαζί με αυτό της Μονής Αρκαδίου, αποτελούν τα μοναδικά σωζόμενα Ενετικά κωδωνοστάσια στην Κρήτη και χρονολογείται στο 1637. Τα υπόλοιπα κτήρια έχουν κτιστεί στη σημερινή μορφή τους μετά το 1866, ενώ ο Ναός πήρε τη σημερινή του μορφή περίπου το 1830. Ο Robert Pashley ανέφερε ότι το 1834, στη Μονή, ζούσαν ο ηγούμενος και 13 μοναχοί, σήμερα παραμένει ανδρική και αριθμεί 3 μοναχούς.