Σημειο ενδιαφεροντος

Η Ιερά Μονή Αρκαδίου απέχει 23 χιλιόμετρα από την πόλη του Ρεθύμνου. Είναι ιδιαίτερα σημαντική αφενός διότι αποτελεί το πιο χαρακτηριστικό αρχιτεκτονικό παράδειγμα της Κρητικής Αναγέννησης και αφετέρου λόγω της έντονης συμμετοχής της στους απελευθερωτικούς αγώνες των κρητικών. Η ακριβής ημερομηνία ιδρύσεως του μοναστηριού δεν είναι σαφής, ενώ πιθανολογείται ότι ιδρύθηκε ή από τον αυτοκράτορα Αρκάδιο ή από κάποιον μοναχό με το όνομα Αρκάδιος. Πάντως, τα πρώτα επιβεβαιωμένα στοιχεία για τη Μονή ανάγονται στις αρχές του 16ου αιώνα, εποχή κατά την οποία κτίστηκε και ο αρχικός ναός που ήταν αφιερωμένος στους Αγίους Κωνσταντίνο και Ελένη. Το 1572, η Μονή μετατράπηκε σε κοινόβιο και άρχισε η οικοδόμηση του νέου μεγάλου δίκλιτου ναού της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος με την περίλαμπρη πρόσοψη. Σύμφωνα με τις σωζόμενες επιγραφές και τις ιστορικές πηγές, το υπόλοιπο συγκρότημα της Μονής Αρκαδίου κτίστηκε μεταξύ του 1670 και 1714. Κατά τη Τουρκοκρατία η μονή ονομαζόταν και Τσανλί Μαναστίρ, που σημαίνει ζαντανή μονή, δικαιούχος καμπάνας να ηχεί κατά τις διάφορες ιεροτελεστίες Η Μονή Αρκαδίου έγινε γνωστή στις διάφορες περιόδους της ζωής της για διαφορετικά γεγονότα κάθε φορά. Το 17ο αιώνα υπήρξε πολύ γνωστό κέντρο αντιγραφής χειρογράφων και κατά τον 18ο αιώνα λειτούργησε ως εργαστήρι χρυσοκεντητικής, δραστηριότητες οι οποίες της απέφεραν πολλά έσοδα. Ωστόσο, το πιο λαμπρό γεγονός, που δόξασε την ιστορική Μονή, είναι το Ολοκαύτωμα της 8ης Νοεμβρίου 1866, με την ανατίναξη της οιναποθήκης, όπου οι Κρήτες επαναστάτες φύλαγαν την πυρίτιδα. Από τότε, το Αρκάδι έστειλε ένα ηχηρό μήνυμα αφύπνισης στους λαούς της Ευρώπης για τα δεινά των Κρητικών από τους Οθωμανούς κατακτητές και άνοιξε το δρόμο για την απελευθέρωση του νησιού το 1898. Η UNESCO έχει χαρακτηρίσει το Αρκάδι ως Ευρωπαϊκό Μνημείο Ελευθερίας.